
Listen & Read
E kamaʻilio kākou no ka mea nona kēia moʻolelo. ʻO Kapukapu ke kāne, ʻo Hōlei ka wahine. Ma Pānau i Puna, Hawaiʻi ko lāua wahi noho. Ua hānau mai na lāua he keiki manō holoʻokoʻa, a ua kapa ka makuakāne i ka inoa ʻo Kaʻehuikimanōopuʻuloa ma muli o ka ʻehu o ka lauoho o Kaʻahupāhau, ka manō aliʻi o Puʻuloa i Oʻahu nei.
He kanaka mahiʻai ka makuakāne o ia nei. He nui ka ʻawa ma kāna mahinaʻai; ʻo ka ʻai nō ia a ua keiki manō nei. ʻO ka waiū o ka makuahine, ka wai nō ia e hoka ai ʻo ka ʻawa, a loko o ka ʻapu, a laila, hānai. Ma mua naʻe o ka ʻai ʻana a ia nei, he mea mau i ka lūauʻi kāne ka pule a pau, a laila, hoʻohāinu ihola i ua wahi manō nei. Hāmama aʻela nō ua wahi manō nei a pau ka ʻapu ʻawa. Pēlā ka mālama ʻana a nā mākua a hala ke anahulu hoʻokahi, ikaika loa maila ua wahi manō nei.
I ia wā, ʻōlelo aku ʻo Kapukapu i ka wahine, iā Hōlei, e pono ke hoʻihoʻi ʻo ia nei i loko o ke kai. ʻAe maila ka wahine. Mākaukau ihola lāua nei e iho i kai me ke keiki manō, piʻi hou maila a hiki i kauhale, ʻo ko lākou nei iho nō ia a hiki i kahakai, pali ʻo Pānau. ʻO ka hānai ihola nō ia o nā mākua a māʻona. Hoʻokuʻu akula i ke kai; Waiho aʻela no ka ʻawa, ka ʻapu, me ke kānoa i ke ana pali kahakai. Holo maila nō ua wahi manō nei ma kai; noho aku nō nā mākua ma uka. A hala ke anahulu, mākaukau ko lāua nei hoʻi i uka. Ma mua iho naʻe o ko lāua hoʻi ʻana, hānai hou nā mākua. I ia wā, nui aʻela ko ia nei kino, a ʻoi aku ma mua o ka haʻilima. I ia wā, ʻōlelo akula ka makuakāne, “Ke hoʻi nei māua i uka o kahi o kākou. E noho mālie ʻoe; mai lalau; a manaʻo mai nō au iā ʻoe.” Lana maila kēlā me ke ʻano ʻoliʻoli; e kāpeku ana ka hiʻu, a e kani ana ka poʻo, me he mea lā, e hōʻike mai ana, he ikaika ʻo ia. Kū aʻela nā mākua a hoʻi akula i uka, a hala kekahi mau lā.
I kekahi pō, hiki ʻuhane maila ua wahi manōnei a kamaʻilio pū me ka makuakāne ma ka moeʻuhane i ka pō, e ʻōlelo mai ana iā Kapukapu, “E makemake ana au e haʻi aku iā ʻolua, e hele ana au i kuʻu huakaʻi mākaʻikaʻi, ke ʻae mai ʻolua.” Puoho aʻela ka makuakāne a hoʻāla i ka wahine, “E ia nei, e moe nei!” “He aha?” wahi a ka wahine. “ ʻO kahi manō, i ʻōlelo mai nei iaʻu, e hele ana i ka mākaʻikaʻi.” ʻŌlelo mai ka makuahine, “ ʻAʻole paha e pono ia ke hele. He ʻuʻuku kona kino. Ma muli paha make ia ke hele.” Wahi a ke kāne i ka wahine, “ ʻAʻole e make kā kāua keiki ke hele i ka huakaʻi mākaʻikaʻi a ʻike aku i ka inoa ona (Kaʻahupāhau). E poni aku ana au i ke keiki a kāua a ikaika kona kino. ʻO nā kupuʻeu o ka moana a pau mai Hawaiʻi nei a Kūkuluokahiki, e hoʻopaʻipaʻi mai ana lākou me kā kāua keiki. ʻAʻole e loaʻa mai he keiki ikaika a mana hoʻi a he maʻalea me ke akamai ma ka ʻōlelo ʻana e like me ia.” ʻO ia ka ʻōlelo wānana a Kapukapu no kā lāua keiki manō.
I ia wā nō, piʻi akula ua makuakāne nei i ʻawa hiwa, ʻo ke kumu, ʻo ka lau. Hiki ana i ka hale; iho lāua nei a hiki i kai, loaʻa ka niu hiwa; loaʻa ka moa hiwa; loaʻa ka iʻa ʻula. Hoʻomākaukau ihola ka makuakāne i kēia mau mea a pau no ka poni ʻana o kā lāua keiki. A mākaukau nā mea a pau loa, hāpai aʻela ʻo Kapukapu i ke mele a kāhea akula i ke keiki manō ma ke ʻano kepakepa:
“E Kaʻekuikimanōopuʻuloa,
Kuʻu keiki manō i kai nei,
I noho a kupa a kamaʻāina,
No kēia pali kahakai nei ʻo Pānau lā ē, Eia he ʻai, he ʻai nāu e ʻai ai,
A kū a e hele i ko huakaʻi mākaʻikaʻi.”
I ia wā nō i lana mai ai ua wahi manō nei a moe ana ma ke alo o nā mākua i ka ʻaekai. Hāpai maila ka makuakāne i ua keiki nei a kau ana i luna o nā ʻūhā o ka makuahine a nīnau ihola ka makuahine, “E hele ana kā ʻoe i ka mākaʻikaʻi?” Peu aʻela ua wahi manō nei ma ka poʻēʻē o ka makuahine, e haʻi aʻe ana i kona ʻae i ka makuahine. Lālau akula ka makuakāne i ke poʻi wai poni, a poni ihola i ke keiki mai ke poʻo a ka hiʻu, ma ke kua, ma ke alo, a hāpai aʻela i kāna mele:
“Ke poni aku nei au iā ʻoe,
E Kaʻehuikimanōopuʻuloa,
He wai ʻauʻau nou, he ʻawa hiwa lau,
He niu hiwa me ka moa hiwa,
He wai ʻauʻau ikaika no ke kanaka,
Mai ka pō mai a puka i ke ao,
Na mākou na nā pulapula e mālama ai,
Eia ma luna ou ke poni nei au,
O nā kupu ʻo nā ʻeu o ka moana,
Ka moana nui a Nuʻakeleaʻīkū,
Ka niuhi moe lawa, ka hailepo,
Ke aʻu nui nuku ʻoiʻoi
Ka honu nui māʻelekā,
Ka ʻea nui kua wakawaka,
E kela ana ʻoe ma ka ikaika,
Ma ka maʻalea ma ka ʻōlelo ʻana,
ʻAʻohe ou mea e like ai,
E hele ʻoe a hiki i Kahoʻolawe,
E kipa aku ʻoe i o Kamohoaliʻi lā,
A nāna ka hana i koe ma luna ou.”
A pau aʻela ka hana a ka makuakāne ma ka poni ʻana, hoʻoinu ihola i ka ʻawa a kuʻu akula i ke kai. Lana mālie maila kēlā a ʻaui aʻela ka lā. Pau aʻela ka ʻona ʻawa o ua wahi manō nei, kani maila ka poʻo a ia nei, a hōʻike aʻela i kona ʻano ikaika i mua o nā mākua ma ke kāpeku ʻana o ka hiʻu. Ke puʻō lā ke kai a piʻi i luna o kumu pali o Pānau; piʻo ke ānuenue i ua mea he ikaika. Pane aku ka makuakāne, “ ʻO nā ikaika ou, e ke keiki, a i ko wā kanaka, kū māua i ka moku, ʻai lā i kāu loaʻa, e ke keiki.” Na ka makuakāne ka ʻōlelo pēlā, e lele aʻe ana kēlā i luna a ʻoi ma luna o ka pali kahakai. Mai luna iho ka hoʻi ʻana a ka hohonu e kāpeku hou mai ana kēlā i ke kai, kapalili ana ka iʻa ma ke alo o nā mākua; ʻo ka uhu, ka nenue, ke kala, ka ʻōʻio, a me nā iʻa ʻē aʻe a pau loa. Pane mai ka wahine, “Kupanaha kahi manō! ʻO ko pane ʻana aku nei nō kā, ʻo nā ikaika ou, e ke keiki, a i ko wā kanaka, kū māua i ka moku, ʻai lā i kāu loaʻa, e ke keiki,’ ʻo ko kāua ʻai koke nō kā kēia i ka loaʻa a ke keiki.” ʻO ko lāua nei ʻohi akula nō ia i ka iʻa a kū ka puʻu. Lawe aʻela ka makuakāne i kekahi iʻa a kaumaha akula na ua wahi manō nei me ka ʻawa pū. A pau kāna hana ma ia mea, kōpī lāua nei i ka nui o ka iʻa a kaulaʻi i ka lā, ʻai lāua nei i kekahi.
A pō ua lā nei, aia nō lāua nei ke noho lā. A moe lāua nei, ‘ōlelo ana ua Kaʻehuikimanōopuʻuloa nei i ka makuakāne, “Ke mākaukau nei au i kuʻu huakaʻi mākaʻikaʻi ke hiki aʻe i nā pō ʻo Nana. E haʻi mai naʻe ʻoe iaʻu i nā manō aliʻi o Hawaiʻi nei a puni.” ʻŌlelo akula ka makuakāne, “ ʻAe. ʻO Kepanilā ke aliʻi o Hilo, ʻo Kāneilehia ke aliʻi o Kaʻū, ʻo Kua ke aliʻi o Kona, ʻo Manokini ke aliʻi o Kohala, ʻo Kapulena ke aliʻi o Hāmākua. ʻO nā manō aliʻi kēia a pau o Hawaiʻi lā i lohe ʻoe.” Pane maila ke keiki i ka makua, “ ʻO koʻu mau hoahele ia e hele ai i ka mākaʻikaʻi.” Pane aku ka makuakāne, “Kupanaha nō ʻoe ke kiʻi i nā aliʻi e hele pū me ʻoe. He aha kāu waiwai e hele pū ai nā aliʻi me ʻoe?” ʻŌlelo aku ke keiki, “Hoʻokahi nā waiwai; ʻo ka ʻike i nā wahi a pau. Aia nō ka waiwai ma mua, kahi i waiho ai nā kamaʻāina o ke alanui.” Ma ka maikaʻi nō o ka ʻōlelo e aloha ʻia mai ai, pēlā nā ʻōlelo a ke keiki me ka makua ma ka moeʻuhane.
ʻO ia noho ko lākou nei a hiki i o Nana, ʻo ka mākaukau ihola nō ia o ka hele o Kaʻehuikimanōopuʻuloa. A hiki ana kēia a Hilo, komo ana kēia i ka lua o Kepanilā, ka manō aliʻi o Hilo, a hoʻi i kekahi wahi ʻokoʻa no ka manawa. A hoʻi mai, i waho nō, honi ana ʻo Kepanilā i ke ʻala o ke ea o loko o ka lua, no kahi aliʻi ʻōpio ala o Puna i hoʻopē ʻia i nā mea ʻala. A pane huhū aku ʻo Kepanilā, “ ʻŪ! Hāunauna kanaka mai nei hoʻi koʻu wahi!” “ ʻAe, he kanaka; ʻo wau ʻo Kaʻehuikimanōopuʻuloa, ʻo ke keiki a Kapukapu mā lāua ʻo Hōlei. ʻO kiaʻi pali au o Pānau, i Puna.” Wahi hoʻi a Kepanilā i ka malihini, “E leʻaleʻa auaneʻi me ka malihini.” Wahi hoʻi a ka malihini, “ ʻAʻole ka huakaʻi a ka malihini he huakaʻi leʻaleʻa; he huakaʻi mākaʻikaʻi kaʻu i kipa mai nei i kahi ou, e kuʻu Haku Aliʻi.” No ia mau ʻōlelo ʻoluʻolu a ka malihini, pau aʻela ka huhū o Kepanilā, a komo maila a aloha aʻela iā ia nei.
A noho pū ihola lāua nei me ka ʻoluʻolu, a hoʻolale aʻela ke kamaʻāina i nā meaʻai, a ʻai ihola a hiki i ka pō ʻana. Nīnau maila ke kamaʻāina i ua wahi malihini nei, “Ma hea kāu huakaʻi mākaʻikaʻi, e Kaʻehuikimanōopuʻuloa?” Pane aku kēia, “Aia kuʻu hele a ʻae mai ʻoe e kuʻu haku e hele pū me aʻu i ka mākaʻikaʻi.” ʻAe maila ke kamaʻāina. “He nani ia, ua ʻae maila ʻoe, e ke Aliʻi, ʻapōpō nō ka lā o ka hele. Ma koʻu wahi kāua e hele mua ai, a mai laila aku a hiki ma Kaʻū, kahi o Kāneilehia, ko laila aliʻi nui. Māliʻa hoʻi o ʻae mai e hele pū me kāua i ka mākaʻikaʻi, laukanaka nō hoʻi ka hele ʻana o ke alanui.” ʻAe mai ʻo Kepanilā.
I ia ao ʻana aʻe, ʻo ka mākaukau ihola nō ia o ka huakaʻi hele, a hele lāua nei a hiki i Puna. Ma ko ia nei wahi ma ka pali ʻo Pānau, e noho ana nō nā mākua o ia nei i kahakai; lana ana ua manō aliʻi nei o Hilo me ua wahi keiki nei a lāua nei. I ia wā, hoʻomākaukau maila nā mākua i ka ʻawa a me nā lako a pau o ka ʻai ʻana. A pau ka ʻai ʻana, lana maila nō lāua lā ma kai, a ʻo ka hele akula nō ia o lāua nei. A hiki lāua nei i Kaʻū, kipa aku lāua nei i kahi i hele ai kamaʻāina ʻo Kāneilehia. Komo ana lāua nei i ka lua o kamaʻāina, noho ana lāua nei.
A hoʻi mai ke kamaʻāina, i waho nō, honi ana kēia i ke ʻano ʻē o ko ia nei wahi. “ ʻŪ! Hāunauna kanaka mai nei hoʻi koʻu wahi!” “ ʻAe, he kanaka; ʻo wau ʻo Kaʻehuikimanōopuʻuloa, ke keiki a Kapukapu mā lāua ʻo Hōlei. ʻO kiaʻi pali au o Pānau i Puna.” Pane mai ke kamaʻāina, “E leʻaleʻa auaneʻi me ka malihini.” Wahi a ka malihini, “ ʻAʻole kaʻu he huakaʻi leʻaleʻa; he huakaʻi mākaʻikaʻi kaʻu i kipa maila i kahi ou, e kuʻu Haku.” No ia mau ʻōlelo a ia nei, ua ʻoluʻolu maila ke aliʻi kamaʻāina, a komo akula i loko, a aloha maila i ka ʻōpio malihini. A kuhikuhi aʻela ka ʻōpio i ke kamaʻāina, “E aloha aʻe ʻoe i ke aliʻi o Hilo, ʻo Kepanilā.” A aloha aʻela ke kamaʻāina i ke aliʻi o Hilo me ka ʻōlelo aku, “Ua lohe wale nō au iā ʻoe, e Kepanilā, ʻakahi nō a ʻikemaka.” Pane aku ʻo Kepanilā i ke kamaʻāina, “I hele mai nei au. Na ia nei ka huakaʻi o ka hiki ʻana aʻe i koʻu wahi, a hiki loa mai nei i ou lā, e ke Aliʻi.”
I ia wā i kēnā koke ʻia aʻe ai nā meaʻai a ke kamaʻāina. A pau ka ʻai ʻana a lākou nei, luana ihola lākou nei me nā kamaʻilio ʻana no nā mea e pili ana no ka huakaʻi mākaʻikaʻi, a ʻo kahi ʻōpio a kākou, paneʻe maila kahi kino a hiki i ka poʻēʻē. I ia pō, moe lākou. A ao, hoʻomākaukau ʻia maila ka meaʻai no ka ʻaina kakahiaka, a pāʻina ihola lākou a pau. Pane aku ka ʻōpio a kākou i ke kamaʻāina, “E ʻoluʻolu ʻoe, e kuʻu Haku, e ʻae mai e hele pū kākou i ka mākaʻikaʻi.” ʻAe maila ʻo Kāneilehia, ʻo ko lākou nei hele akula nō ia, a hiki lākou nei i Kona.
ʻŌlelo aku ka ʻōpio a kākou i nā hoahele ona e kipa i kahi o ke aliʻi o Kona, ʻo Kua ka inoa. Kipa aku lākou nei; ua hele ke kamaʻāina. Noho ihola lākou nei a hoʻi maila ʻo Kua. I waho nō, pane mai ana kēlā, “ ʻŪ! Hāunauna kanaka hoʻi koʻu wahi!” Pane mai ka ʻōpio, “ ʻAe, he kanaka; ʻo wau ʻo Kaʻehuikimanōopuʻuloa, ʻo ke keiki a Kapukapu mā lāua ʻo Hōlei. ʻO kiaʻi pali au o Pānau i Puna.” Wahi a ke kamaʻāina, “E leʻaleʻa auaneʻi me ka malihini.” ʻĪ mai ka ʻōpio, “ ʻAʻole kaʻu he huakaʻi leʻaleʻa; he huakaʻi mākaʻikaʻi kaʻu i kipa mai nei hoʻi ma kou wahi, e kuʻu Haku Aliʻi.” No ia mau ʻōlelo ʻoluʻolu maikaʻi, pau aʻela ka huhū o Kua, a komo maila, aloha maila iā ia nei.
I nānā aku ka hana o ia nei, e moe mai ana kēlā mau manō nui ʻelua. Kuhikuhi akula kēia, “ ʻO Kāneilehia kēia, ʻo ke aliʻi o Kaʻū. ʻO Kepanilā kēlā, ʻo ke aliʻi o Hilo.” Aloha aʻela ke kamaʻāina iā lākou nei, a i ia wā, hoʻolale i ka ʻai. A pau ia, nīnau ke kamaʻāina, “Ma hea ka huakaʻi mākaʻikaʻi a nā aliʻi e hele nei?” Wahi a ka ʻōpio, “Ma kēia mau ʻāina a Kaʻula, a hiki i Kahiki. E ʻae mai ʻoe, e ke Aliʻi, e hele pū kākou.” “ ʻAe,” wahi a ke aliʻi. ʻO ko lākou nei moe ihola nō ia a ao aʻe, pāʻina a pau. ʻO ka hoʻomākaukau akula nō ia o ka hele; hele aku lākou nei a hiki i Kohala. Pane aku kahi ʻōpio, “E kipa kākou i o Manokini lā, ke aliʻi o Kohala.”
Kipa lākou nei; ua hele ke kamaʻāina. Noho lākou nei a hoʻi mai ke kamaʻāina. I kahi ʻē nō, pane maila kēlā, “ ʻŪ! Hāunauna kanaka hoʻi koʻu wahi!” ʻAe maila ka ʻōpiopio malihini a kākou, “ ʻAe, he kanaka; ʻo wau ʻo Kaʻehuikimanōopuʻuloa, ʻo ke keiki a Kapukapu mā lāua ʻo Hōlei. ʻO kiaʻi pali au o Pānau i Puna.” “E leʻaleʻa auaneʻi me ka malihini,” wahi a ke kamaʻāina. Pane mai ka ʻōpio malihini i ke kamaʻāina, “ ʻAʻole e kū ka leʻaleʻa me aʻu, he kamaliʻi; he huakaʻi mākaʻikaʻi kaʻu i kipa mai nei i ou lā, e kuʻu Haku Aliʻi, ma muli o ka lohe i nā mākua, i lohe ʻoe, e ke kamaʻāina.” No ia mau ʻōlelo maikaʻi a ia nei, ʻoluʻolu loa ʻo Manokini, a komo maila i loko o ka lua ona. I nānā mai ka hana, e moe mai ana kēlā mau manō nui ʻekolu a kuhikuhi akula ua wahi ʻōpio nei i ke kamaʻāina, “ ʻO Kua kēia, ʻo ke aliʻi o Kona. ʻO Kāneilehia aʻe kēlā, ʻo ke aliʻi o Kaʻū. A ʻo Kepanilā aʻe hoʻi kēia, ʻo ke aliʻi o Hilo.” I ia wā i aloha like aʻe ai ke kamaʻāina iā lākou a pau me ka ʻoluʻolu maikaʻi, a he mea hou nō ia iā ia ke kipa ʻana mai o ka huakaʻi aliʻi i kona wahi e like me ke ʻano mau o nā aliʻi.
Hoʻolale aʻela ke aliʻi kamaʻāina i nā meaʻai; a mākaukau, ʻo ka ʻai nui ihola nō ia a māʻona. Hoʻoluana ihola lākou nei, a liʻuliʻu, nīnau maila ke kamaʻāina, “Ma hea kā ʻoukou huakaʻi mākaʻikaʻi e hele ai?” Pane maila ka ʻōpio o Puna, “ ʻAʻole na lākou nei ka huakaʻi; naʻu ka huakaʻi mākaʻikaʻi; a ma kaʻu nonoi i nā aliʻi, ʻae maila e hele pū a pau mai kēia mau moku a hiki i Kūkuluokahiki; hoʻi mai. ʻO ia ke kumu o kēia huakaʻi i hiki mai nei i ou lā e ke Aliʻi. Inā hoʻi he mea pono i kou manaʻo, e ke Aliʻi, ma kaʻu nonoi aku iā ʻoe e hele pū i ka mākaʻikaʻi ma kēia hele lōkahi ʻana me mākou, ke ʻoluʻolu mai hoʻi ʻoe, e kuʻu Haku.”
ʻAe maila nō ke kamaʻāina, “Ke ʻae aku nei au e hele pū me ʻoukou, ka ʻike ʻia aku kā hoʻi o ia mau wahi a hiki i Kūkuluokahiki. Eia naʻe ka hewa lā; ʻo mua aku nei, ʻālikeʻālike o ka moana ʻo ʻAlenuihāhā, ua paʻa i ke kiaʻi ʻia e nā ʻalihikaua o ka manō aliʻi o Maui. Aia kona hale aliʻi lā i Kīpahulu. “ ʻO wai kona inoa?” wahi a ka ʻōpio malihini. “ ʻO Kauhuhū,” wahi a ke aliʻi o Kohala, “ua lohe au he aliʻi huhū, a he puni kaua nō hoʻi.” ʻĪ mai kahi ‘ōpio a kākou, “Aia nō hoʻi paha ka huhū i ka huhū aku.” “He huhū wale mai hoʻi ke hele aku me ka ʻoluʻolu. ʻAʻole e maliu mai ana kēlā aliʻi huhū; he puni hakakā, a ke kiaʻi mau mai nei ko ia ala poʻe koa i ka moana. Pēlā koʻu lohe mai.”
ʻAe mai ka ‘ōpio o Puna, “ ʻAe. E ʻike auaneʻi i ke koa a Kapukapu mā lāua ʻo Hōlei, i kiaʻi pali o Pānau i Puna, ka mea nāna e ʻuʻu aku ka naʻau ona i waho. ʻAʻole paha ia i poni ʻia i ka ʻawalau, i ka niu hiwa, ka moa ʻulahiwa a me ka iʻa ʻula, e like me ke keiki o ka lā puka i Haʻehaʻe.” I kēia mau ʻōlelo nō a ua ʻōpio nei, pā ihola nā aliʻi hoahele ona. Nānā aku, nānā mai lākou lā; loʻu aku, loʻu mai. No ka lohe ʻana i nā huaʻōlelo koa a ia nei, makemake loa lākou lā i kēia wahi aliʻi ʻuʻuku ikaika o ka ʻōlelo.
I ia wā nō, ʻo ka pai akula nō ko ia nei i ka hele, ʻae maila lākou lā, “Ma ʻaneʻi aku kākou a hiki i Hāmākua i ke aliʻi o laila; ʻo kākou ke hele pū.” Ma laila wale mai nō nā hoahele aliʻi o ia nei. Holo lākou nei a kipa i kahi o Kapulena, ke aliʻi o Hāmākua. E noho mai ana nō ia i ka hale. ʻO ua wahi koa ʻōpio nei nō ka makamua o ka huakaʻi. A hālāwai akula me ke kiaʻi o waho mai, nīnau akula kēia, “ ʻAuhea ke aliʻi?” “Aia no ke noho lā,” wahi a ke kiaʻi. “E hele aku ʻoe a haʻi aku iā ia, eia aʻe ʻo Kepanilā, ke aliʻi o Hilo, ʻo Kāneilehia, ke aliʻi o Kaʻū, ʻo Kua, ke aliʻi o Kona, ʻo Manokini, ke aliʻi o Kohala, a ʻo wau nō hoʻi ʻo Kaʻehuikimanōopuʻuloa, ke keiki a Kapukapu lāua ʻo Hōlei. ʻO kiaʻi pali au o Pānau i Puna. E haʻi aku ʻoe, i kipa maila mākou e ʻike aku iā ia. Inā he aloha kona iā mākou, e kiʻi mai.”